Kuraklık ve susuzluğun pençesinde bir damla suyun “altın” değerinde olduğu ülkemizde, yasak olmasına rağmen dileyen dilediği yerde su kuyusu açıyor, tankerlerle su satıyor, yeraltı su kaynakları da göz göre göre kurutuluyor… Devletse bu duruma sadece seyirci kalıyor…
TANKERLER YILDA 10 MİLYON METRE KÜP SU ÇEKİYOR… Suya hasret ülkemizde izinsiz ve denetimsiz bir şekilde “su ticareti” yapılıyor. İsteyen istediği yerde kuyu kazıyor, çıkardığı suyu, tankerlerle satıyor. Bu suyun hijyen olup olmadığı kuşku kaldırırken, devletin ilgili birimleri “eli kolu bağlı” konuyu tartışmayı yeğliyor. Jeoloji Maden Dairesi Müdürü Mustafa Alkaravlı, ülkedeki su rezervlerinden, izinsiz ve denetimsiz bir şekilde tankerlerle yılda 10 milyon metreküp su çekildiğini tahmin ettiklerini belirterek, konuyla ilgili plan ve projelerden söz etti
Elmas TOKAY
Ülkede yaşanan ciddi boyuttaki kuraklık ve susuzluğa karşı vatandaşın “doyasıya su içmemesi” tavsiyeleri yapan hükümet yetkilileri, ülkeyi bir boydan bir boya saran “denetimsiz ve izinsiz” su ticaretine seyirci kalıyor.
Yasak olmasına rağmen dileyen dilediği yerde su kuyusu açıyor, tankerlerle su satıyor, yeraltı su kaynakları da göz göre göre kurutuluyor. Devletse “vahşice harcanan su” olayına karşı tedbir almayı geciktiriyor.
Yetkililer, ülkede, tankerlerle yılda 10 milyon metre küp su çekildiğini tahmin ettiklerini belirterek, konuyla ilgili plan ve projelerden konuşmayı sürdürüyor.
Evlere ve işyerlerine her gün su tankerleriyle dağıtılan suların, devlet tarafından izinsiz ve denetimsiz olduğu ortaya çıktı. Tankerlerle taşınan suların hijyenik olup olmadığı ise bir başka tartışma konusu.
Jeoloji Maden Dairesi Müdürü Mustafa Alkaravlı, yapılan ancak resmi olmayan araştırmalar sonucunda, ülkedeki su rezervlerinden, izinsiz ve denetimsiz bir şekilde su tankerlerinin yılda 10 milyon metre küp su çektiğini tahmin ettiklerini belirtti.
Alkaravlı, Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı’na bağlı birimlerin, Lefkoşa Kaymakamlığı, Maliye Bakanlığı ve Lefkoşa Belediyesi’nin, başkentteki yerleşim yerlerinde başlatmış olduğu su denetleme projesinin tamamlanmadığı için, şu anda denetim yapılmasının mümkün olmadığını söyledi.
Su kuyularından su çekip taşımak yasak
Avkaravlı, ülkemizin bir çok yerinde içme suyu özelliği taşıyan veya taşımayan özel şahısların denetimindeki su kuyularının mevcut olduğunu kaydetti. Alkaravlı, kuyulardan çekilen suyun taşınmasının ve satışının yasak olduğunu bildirdi.
Jeoloji Maden Dairesi Müdürü Mustafa Alkaravlı, izin alınarak kazılan bu kuyulardan kaliteli su çıkmasının ardından, su satışının da yapılmaya başladığını kaydetti.
Ancak izinler konusunda, şahıslarla ve yerle ilgili olumlu veya olumsuz yazıyı da kaymakamlıklara verdiklerini söyleyen Alkaravlı, eğer olumlu bir yazı vermişlerse, bu kuyudan çıkacak olan suyun satışının yapılmaması ve parsel dışına çıkartılmaması şartlarını mutlaka koyduklarını belirtti.
Lefkoşa’yla ilgili proje başlatıldı
Mustafa Alkaravlı, geçen yıl mayıs ayında bu konuda Jeoloji Maden Dairesi ile Lefkoşa Kaymakamlığı’nın ortak bir çalışma başlattığını anımsattı.
Alkaravlı, Lefkoşa Kaymakamlığı’nın il sınırları içerisinde bulunan alanda kuyu envanterlerinin çıkartılması ve bu kuyuların hangilerinde su satışı yapıldığını ve bu kuyulara nasıl bir düzenleme getirilebileceğinin çalışmasına başlandığını belirtti.
Alkaravlı, yapılan toplantılara Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı’na bağlı Jeoloji Maden Dairesi, Su İşleri Dairesi, Çevre Koruma Dairesi, Lefkoşa Kaymakamlığı, Maliye Bakanlığı ve Lefkoşa Türk Belediyesi’nden temsilcilerin katıldığını anımsattı.
Bu projede, Jeoloji Maden Dairesi’nin Lefkoşa’daki mevcut kuyuları tespit edeceğini, su satışı yapılması talep edilen kuyuların verimini ve suyun kimyasına yönelik bir çalışma yapacağını belirten Alkaravlı, bunun ardından su sayacı takılacağını, satış olduğu için de devletin buradan bir gelir elde edeceğini kaydetti.
Projenin yaşam bulması halinde vatandaşın alacağı suyun, içme suyu kriterlerini taşıyıp taşımadığının tam olarak belirleneceğini ve bilinçli bir şekilde su alımı yapabileceğini ifade eden Alkaravlı, tankerlerin de ne kadar hijyenik olduğunun bu projeyle anlaşılabileceğini belirtti.
Yeterli ekipman yok
Bu proje bitmeden ülkenin kanayan yaralarından biri olan tankerle su taşıma sorununa müdahale etmenin mümkün olmadığını kaydeden Jeoloji Maden Dairesi Müdürü Mustafa Alkaravlı, bunun, memleketin en önemli sorunlarından biri olmasına rağmen acil önlem planını devreye sokabilmek için yeterli ekipmanın olmadığını kaydetti.
Teknik bir daire olan Jeoloji Maden Dairesi’nin, gerek kuyu kazan teknik sondaj ekibinde ve gerekse su
kimyasını alacak ekipte büyük bir eleman sıkıntısı yaşadıklarını ve acil önlem planını bu nedenle devreye sokamadıklarını anlatan Alkaravlı, yeterli elemanın ve yeterli araç gerecin olması halinde bu gibi ciddi sorunlara daha erken müdahalenin olacağına dikkat çekti.
Ülkede ciddi bir su sorunu yaşıyoruz
Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı’na bağlı Jeoloji Maden Dairesi Müdürü Mustafa Alkaravlı, ülkede ciddi bir su sorunu yaşandığını belirtti.
Dünyada ciddi bir küresel ısınma yaşandığını söyleyen Alkaravlı, ülkemizin de bu küresel ısınmadan en çok etkilenen coğrafyanın içerisinde bulunduğunu kaydetti. Son 25 yılki periyotta ülkemizde metrekareye düşen 402 mm olan yıllık yağışın son yıllarda 340 milimetreye kadar düştüğünü anımsatan Alkaravlı, geçen yıl ise son yüz yılın en kurak yılının yaşandığını ve metrekareye sadece 100 milimetrelik bir yağışın düştüğünü söyledi.
Bu az yağış nedeniyle ülkemizdeki mevcut akiferlerde de büyük bir düşüş yaşandığını kaydeden Jeoloji Maden Dairesi Müdürü Mustafa Alkaravlı, yükselen sıcaklık ve artan nüfus nedeniyle su akiferlerinden daha fazla su çekildiğini, dolayısıyla su seviyelerinde ciddi bir düşüşün yaşandığını vurguladı.