Atık Yakma Tesisi ile ilgili gelişmeler kaygı verici
Odamız, atık yakma tesisiyle ilgili olarak çalışmaların canlandırılmaya çalışıldığı duyumunu almıştır. İlk olarak 2014 yılında söz konusu proje gündeme gelmesine rağmen, bu projeyle ilgili herhangi bir çevre koruma ve enerji üretim stratejisi halen gündeme gelmemiştir.
Söz konusu tesislerde genelde atık türü uygun olmadığı veya atık miktarı yeterli olmadığı durumlarda tesisin yanma işlemini sürdürebilmesi için atık yağ ve/veya fuel oil yakması gerekmektedir. 18/2012 Çevre Yasası altında “Büyük yakma tesislerinden kaynaklanan hava kirletici emisyonlarının sınırlandırılması tüzüğü” 2014 yılında KKTC Bakanlar Kurulu tarafından onaylanmış ve yürürlüğe girmiştir. Aynı şekilde 18/2012 Çevre Yasası “atık yakma tüzüğü” altında 2014 yılında KKTC Bakanlar Kurulu tarafından onaylanmış ve yürürlüğe girmiştir. Tesisin hangi büyüklükte olacağı, hangi yakıtlar kullanılarak üretim yapılacağı, hangi yasa ve tüzüklere uygun olarak çevre ve hava kalitesi koruma tedbirleriyle beraber inşa edileceği şeffaf olarak halkın bilgisine mutlaka sunulmalı ve görüşler alınmalıdır.
Konuyla ilgili bir diğer sorun ise şudur; Çevre Koruma Dairesi’nin şu anda baca gazi emisyon ölçüm cihazı olmadığından yakma tesislerinde baca gazı emisyon denetimi yapamamaktadır. Bu cihazın Çevre Koruma Dairesi’ne mutlaka alınması gerekmektedir.
Atık yakma, hem yatırım hem de işletme maliyetlerinin çok yüksek olduğu bir atık bertaraf ve enerji üretim yöntemidir. Söz konusu tesislerde özellikle baca gazı kirliliğini azaltmak maksadıyla çok karmaşık ve pahalı baca gazı arıtma sistemlerine gerek duyulur. Böyle bir yatırımın sürdürülebilir olup olmadığının net olarak ortaya koyulabilmesi için mutlaka bir fizibilite çalışması yapılması gerekmektedir. Böyle bir çalışmanın yapılıp yapılmadığı bilgisi tarafımıza ulaşmamış olup, yapılmış ise mutlaka bilirkişiler ve odamızdan görüş alınması gerektiğini düşünmekteyiz.
Tesisin yakıt ihtiyacı sebebiyle atık veya tehlikeli atık ithali yapmak için başvurması durumunda, devletin ne gibi bir tutum sergileyeceği bu projeye onay verilmeden önce mutlaka netleştirilmelidir. Ülkeye atık ithali Çevre Yasası ile net bir şekilde yasaklanmıştır.
Ülke koşulları göz önünde bulundurulmadan, en önemlisi atık miktarı ve içeriği net olarak bilinmeden, fizibilite çalışması yapılmadan ve çevresel etki değerlendirme raporu hazırlanmadan böylesi yakma tesisinin konuşulması ve ilgili kurumlarca olumlu karşılanması Çevre Mühendisleri olarak bizlerin asla kabul edemeyeceği bir yaklaşımdır.
Çevre Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu